Obowiązki raportowe instytucji obowiązanych – szczegółowa analiza art. 74, 86, 89 i 90 ustawy AML

Obowiązki raportowe instytucji obowiązanych – szczegółowa analiza art. 74, 86, 89 i 90 ustawy AML.

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (ustawa AML), instytucje obowiązane mają szereg ściśle określonych obowiązków raportowych. Kluczowe znaczenie mają artykuły 74, 86, 89 i 90, które regulują sposób oraz terminy przekazywania informacji do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) oraz do prokuratury.

W artykule przedstawiamy szczegółową analizę każdego z tych obowiązków – w sposób przejrzysty, zgodny z przepisami i zoptymalizowany pod kątem praktycznego zastosowania oraz wymogów audytowych.

Art. 74 ustawy AML – Obowiązek niezwłocznego powiadomienia GIIF
Każda instytucja obowiązana, która potwierdzi podejrzenie prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, ma obowiązek niezwłocznie zgłosić tę informację do GIIF.

Kluczowe wymagania:
- Termin: maksymalnie 2 dni robocze od momentu potwierdzenia podejrzenia.
- Forma zgłoszenia: wyłącznie w formie elektronicznej – poprzez platformę udostępnioną przez GIIF.
- Zakres zgłoszenia: opis transakcji, uzasadnienie podejrzenia, dane stron transakcji.
Spełnienie tego obowiązku jest fundamentalne z punktu widzenia compliance AML, a jego niedopełnienie grozi poważnymi konsekwencjami prawnymi i reputacyjnymi.

Art. 86 – Zgłoszenie podejrzanej transakcji przed jej realizacją i blokowanie rachunków
W sytuacji, gdy podejrzana transakcja zostanie wykryta jeszcze przed jej wykonaniem, instytucja obowiązana ma obowiązek:

Obowiązki przedtransakcyjne:
- Niezwłocznie zgłosić transakcję do GIIF.
- Zablokować rachunek lub zawiesić realizację transakcji na 24 godziny.
- Na podstawie formalnej instrukcji, GIIF może przedłużyć blokadę do maksymalnie 96 godzin.
Celem tego przepisu jest zatrzymanie przepływu środków pochodzących z działalności przestępczej oraz umożliwienie właściwym organom rozpoczęcia działań operacyjnych.

Art. 89 – Powiadomienie prokuratury o podejrzeniu innego przestępstwa
Instytucje obowiązane są również zobowiązane do zawiadomienia prokuratury, jeśli w toku analizy transakcji wykryją przestępstwo inne niż pranie pieniędzy czy finansowanie terroryzmu.

Przykładowe przestępstwa:
- Oszustwo podatkowe (unikanie opodatkowania),
- Defraudacja,
- Inne oszustwa gospodarcze.
Zgłoszenie do prokuratury powinno zostać złożone niezależnie od zawiadomienia GIIF. To równoległy obowiązek wynikający z art. 89, mający na celu kompleksową ochronę systemu finansowego i prawnego.

Art. 90 – Raportowanie po dokonaniu podejrzanej transakcji
Jeśli podejrzana transakcja została już zrealizowana zanim instytucja zdążyła ją zablokować lub zgłosić:

Obowiązki instytucji:
- Należy niezwłocznie złożyć raport o podejrzanej transakcji (SAR) do GIIF.
- Obowiązkowe jest dołączenie uzasadnienia, dlaczego nie udało się zgłosić transakcji wcześniej.
- W przypadku podejrzenia przestępstwa – zawiadomić prokuraturę.
Ten przepis podkreśla, że odpowiedzialność za przeciwdziałanie przestępczości finansowej nie kończy się na etapie weryfikacji przedtransakcyjnej.

Podsumowanie – Compliance AML w praktyce
Prawidłowa realizacja obowiązków raportowych to kluczowy element systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Przedstawione artykuły – 74, 86, 89 i 90 – stanowią fundament skutecznego wdrożenia polityki AML w każdej instytucji obowiązanej.

Rekomendacje dla instytucji obowiązanych:
- Upewnij się, że Twój zespół AML zna wymagania ustawowe.
- Zadbaj o skuteczne procedury wewnętrzne i regularne szkolenia.
- Korzystaj z profesjonalnego wsparcia doradców AML, którzy pomogą Ci zminimalizować ryzyko sankcji i usprawnić procesy raportowe.
 
Szukasz wsparcia we wdrożeniu obowiązków AML?
Skontaktuj się z nami – AP Outsourcing Group specjalizuje się w outsourcingu AML, szkoleniach oraz doradztwie zgodnym z ustawą AML i wytycznymi GIIF.